Ngày 19/6, Thủ tướng Shigeru Ishiba đã công bố một gói biện pháp ứng phó sớm nhằm ngăn ngừa việc giá xăng tăng đột biến, trong bối cảnh tình hình Trung Đông trở nên căng thẳng do các cuộc đụng độ quân sự ngày càng leo thang giữa Iran và Israel.
Theo chính sách này, trong khoảng thời gian hai tháng từ cuối tháng 6 đến cuối tháng 8, nếu giá bán lẻ xăng vượt quá 175 yên/lít, chính phủ sẽ trợ cấp phần vượt quá đó nhằm ổn định giá cả. Hiện tại, giá xăng đang dao động quanh mức 171 yên/lít, và nếu giá dầu thô tiếp tục tăng, nguy cơ xăng tăng giá hơn nữa là điều đáng lo ngại.
Trên thực tế, giá dầu thô đã tăng mạnh từ khoảng 60 USD/thùng lên hơn 70 USD/thùng sau các cuộc xung đột vũ trang giữa Israel và Iran. Chính phủ lo ngại xu hướng này có thể lan rộng và ảnh hưởng đến thị trường nhiên liệu trong nước Nhật Bản.
Biện pháp lần này không sử dụng ngân sách mới, mà sẽ tận dụng phần ngân quỹ dư ra từ quỹ ổn định giá xăng hiện có. Chính phủ sẽ cấp trợ cấp cho các công ty phân phối dầu mỏ, qua đó giúp các trạm xăng có thể hạ giá bán lẻ.
Cũng trong ngày 19/6, tại cuộc họp giữa lãnh đạo các đảng trong và ngoài liên minh cầm quyền tổ chức tại Quốc hội, Thủ tướng Ishiba phát biểu: “Chúng tôi đặt mục tiêu duy trì mức giá hiện tại, tương đương với thời điểm trước và sau khi Nga xâm lược Ukraine,” thể hiện rõ quyết tâm ổn định giá cả của chính phủ.
Tiếp đó, trong cuộc họp báo sau phiên họp Nội các ngày 20/6, Bộ trưởng Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp Muto đã nhấn mạnh ý nghĩa của chính sách: “Đây là biện pháp dự phòng nhằm đảm bảo đời sống người dân không bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong giai đoạn nhu cầu nhiên liệu, bao gồm xăng, tăng cao từ tháng 7 đến tháng 8.”
Tuy nhiên, ông Muto cũng lưu ý rằng, xét đến xu hướng chuyển dịch sang xã hội không phát thải carbon, việc hỗ trợ giá xăng không thể kéo dài mãi mãi, và việc từng bước thu hẹp chính sách hỗ trợ này cũng đang được cân nhắc.